Droom als kompas voor verandering

De glazen collegezaal is gevuld met een diverse groep mensen: docenten, studenten, bestuurders en zelfs vertegenwoordigers van het regionale bedrijfsleven. Aan de muur hangen grote vellen papier en kleurige stiften liggen verspreid over de tafels. Iedereen is hier met een gedeelde missie: het hoger onderwijs opnieuw vormgeven. Maar hoe begin je aan zoiets groots? De sfeer is geladen, een mix van nieuwsgierigheid en onrust. “Sluit je ogen,” zegt de facilitator terwijl ze door de ruimte loopt. “Stel je voor: het is vijf jaar later. Je loopt door jouw hogeschool. Wat zie je? Wat voel je? Wat horen we in de gangen? Hoe ziet de ideale onderwijsdag eruit?” De deelnemers, die aanvankelijk ongemakkelijk schuifelden, ademen dieper in. Langzaam zakken ze achterover in hun stoelen en laten zich meevoeren door de visualisatie. In hun gedachten ontstaan beelden van een campus die bruist van energie. Geen starre lesroosters meer, maar flexibele leeromgevingen. Studenten van verschillende opleidingen—van techniek en communicatie tot zorg en duurzaamheid—werken samen aan een praktijkproject om de energietransitie te versnellen. In plaats van hoorcolleges staan docenten zij aan zij met studenten, inspirerend, coachend en samenwerkend. “Open je ogen,” vervolgt de facilitator. “Pak nu pen en papier. Schrijf of teken wat je hebt gezien, gevoeld en beleefd in je droom over het hoger onderwijs. Laat de beperkingen van vandaag los. Wat zou je willen creëren?” De ruimte vult zich met het geluid van krassende pennen en zachte kreten van enthousiasme. Een docent schrijft: “Mijn lessen brengen studenten samen, over opleidingen en faculteiten heen, zodat ze échte maatschappelijke vraagstukken oplossen.” Een student noteert: “Ik wil onderwijs dat flexibel is, dat aansluit bij mijn leven en ambitie.” Een bestuurder schetst een campus zonder muren, waarin bedrijven en hogescholen elkaar voortdurend ontmoeten en samenwerken. De deelnemers beginnen hun dromen te delen. Eén voor één staan ze op, vertellen en luisteren. Een docent vertelt over een toekomst waarin onderwijs niet meer draait om toetsen, maar om impact maken. Een student beschrijft een campus waar technologie niet alleen wordt onderwezen, maar samen met de praktijk wordt ontwikkeld. De bestuurder vertelt over een hogeschool waar onderzoek, onderwijs en de regionale gemeenschap in elkaar verweven zijn. Langzaam worden de dromen meer dan woorden. Overeenkomsten komen naar voren: de behoefte aan samenwerking, aan flexibiliteit, en aan onderwijs dat niet alleen kennis overdraagt, maar ook betekenis geeft. De ruimte lijkt zich te vullen met een gezamenlijke energie—een gevoel dat het kan, dat het anders moet en anders wórdt. Aan het einde van de sessie nodigt de facilitator iedereen uit om hun belangrijkste droom op een briefje te schrijven en in een grote glazen vaas te stoppen. Terwijl de briefjes worden toegevoegd, vult de vaas zich met ideeën, visies en hoop. De facilitator sluit af: “Vandaag hebben we gedroomd. We hebben het hoger onderwijs niet alleen gezien zoals het is, maar zoals het kan zijn. Morgen maken we keuzes, en daarna? Daarna brengen we deze dromen tot leven.” De deelnemers verlaten de zaal, sommigen stil, anderen in diepe gesprekken. Buiten op de campus, waar het leven zijn normale gang gaat, blijft één ding hangen: dit is meer dan een workshop. Het is een startpunt. Samen, met dromen als kompas, kan het hoger onderwijs niet alleen verbeteren, maar ook transformeren.